Προσφυγικά

Η κατηγορία περιέχει 993 τεκμήρια και καλύπτει χρονικά την περίοδο 1914-1955. Κάποια από αυτά συνδέονται με τα γεγονότα της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Στα τηλεγραφήματα, που αναπαράγουν δελτία τύπου της εποχής, περιγράφονται οι δραματικές στιγμές της αποχώρησης του ελληνικού στρατού τον Αύγουστο του 1922.

Ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος αποτελείται από προσφυγικά τηλεγραφήματα. Στέλνονται κυρίως από πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής εγκατεστημένους στην ελληνική ύπαιθρο ή από τον γηγενή πληθυσμό κι έχουν ως παραλήπτη το Υπουργείο Γεωργίας, καθώς και τον πρόεδρο της Κυβερνήσεως.

Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και κυρίως μετά την Μικρασιατική Εκστρατεία ήρθαν στην Ελλάδα πάνω από 1,2 εκατομμύρια πρόσφυγες προερχόμενοι από την Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη. Η ελληνική Κυβέρνηση επέλεξε να εγκαταστήσει τους περισσότερους πρόσφυγες στην ύπαιθρο της Μακεδονίας και της Θράκης και να του διανείμει κλήρο. Με αυτόν τον τρόπο θα επιτύχαινε την αύξηση της αγροτικής παραγωγής, την εθνολογική και πολιτική ομογενοποίηση των Νέων Χωρών και τη δημιουργία μιας τάξης μικροϊδιοκτητών με την απαλλοτρίωση των τσιφλικιών. Η αποκατάσταση των προσφύγων στην ύπαιθρο προκάλεσε την αντίδραση των γηγενών πληθυσμών. Ο λόγος των προστριβών και των εντάσεων μεταξύ των δύο ομάδων που έφτασε ως και σε αιματηρές συγκρούσεις ήταν η διεκδίκηση των αμφισβητούμενων αγροτικών κλήρων. Στα τηλεγραφήματα απεικονίζεται ακριβώς αυτή η πλευρά της εγκατάστασης των προσφύγων στην ελληνική ύπαιθρο. Τα μηνύματα στα τηλεγραφήματα, γεμάτα από παράπονα, διαμαρτυρίες, απειλές, προέρχονται και από τις δύο ομάδες Ελλήνων, προσφύγων και γηγενών, αντανακλώντας με τον πιο γλαφυρό τρόπο τον διχασμό που επικρατούσε στην ελληνική κοινωνία του Μεσοπολέμου.