Δύο είναι οι χρονολογίες – σταθμοί στην εξέλιξη της ηλεκτρικής επιστήμης και μηχανικής. Η πρώτη είναι το 1600 όταν ο Άγγλος Γουίλιαμ Γκίλμπερτ επινόησε τη λέξη «electricus» στο βιβλίο του De Magnete και η δεύτερη το 1800 όταν ο Ιταλός Αλεσάντρο Βόλτα ανακοίνωσε ότι μία νέα μορφή ηλεκτρικής ενέργειας μπορούσε να αντληθεί από μια συστοιχία εναλλασσόμενων δίσκων ψευδαργύρου και χαλκού, χωρισμένων μεταξύ τους με ύφασμα ποτισμένο σε διάλυμα άλατος ή οξέος, δηλαδή από μια μπαταρία.

Ανάμεσα σε αυτές τις δύο χρονολογίες 1600-1800 αρκετοί επιστήμονες και μηχανικοί εργάστηκαν πάνω στη μελέτη των ηλεκτρικών φαινομένων. Ξεχωρίζουν ο Βενιαμίν Φραγκλίνος ο οποίος το 1752, δένοντας ένα κλειδί πάνω σε έναν χαρταετό που πέταγε μέσα σε καταιγίδα, απέδειξε ότι οι αστραπές είναι ηλεκτρικές εκκενώσεις και ο Ιταλός ανατόμος Λουίτζι Γκαλβάνι που ανακάλυψε την ηλεκτρική διέγερση πειραματιζόμενος με νεκρούς βατράχους.

Η νέα εποχή του ηλεκτρισμού ανατέλλει το 1820 με τον Δανό φυσικό Χανς Κρίστεν Έρστεντ που διατύπωσε την θεωρία του ηλεκτρομαγνητισμού. Ακολουθεί η επινόηση της ηλεκτρογεννήτριας και του μετασχηματιστή από τον Άγγλο Μάικλ Φάραντεϊ το 1831 που έδωσε την δυνατότητα στον Σάμιουελ Μορς να κατασκευάσει τον τηλέγραφό του.

Ο δημιουργός του «Βικτωριανού Ίντερνετ»

Ο εφευρέτης του ηλεκτρικού τηλέγραφου ήταν στο επάγγελμα ζωγράφος. Σε ένα ταξίδι του το 1832 από την Ευρώπη στην Αμερική, ο Μορς μυήθηκε στα μυστικά και τις προοπτικές για πρακτική χρήση του ηλεκτρομαγνητισμού από έναν συνταξιδιώτη του που ήταν καθηγητής γεωλογίας. Το ζήτημα της επικοινωνίας τον απασχολούσε από τότε που, βρισκόμενος σε επαγγελματικό ταξίδι, δεν πρόλαβε να παρευρεθεί στην κηδεία της γυναίκας του, εξαιτίας της μεγάλης καθυστέρησης στην παράδοση της αλληλογραφίας.

Χωρίς να έχει τις απαραίτητες επιστημονικές γνώσεις, αλλά έχοντας το πάθος και τη φαντασία ενός καλλιτέχνη και βρίσκοντας τους κατάλληλους βοηθούς στο πανεπιστήμιο του Yale, το 1837 κατασκεύασε μία συσκευή που με τη χρήση του ηλεκτρομαγνητισμού μπορούσε να μεταδώσει κωδικοποιημένα μηνύματα σε απόσταση 12 χιλιομέτρων. Τελειοποιώντας συνεχώς τη νέα συσκευή, το 1844  έστειλε το διάσημο μήνυμα από τη Βαλτιμόρη στην Ουάσινγκτον: «Τι ο Θεός εποίησεν» (What hath God wrought).

Ο πατέρας του τηλεφώνου

Γεννήθηκε στο Εδιμβούργο το 1847, σπούδασε στη Σκωτία και μετανάστευσε στη Βοστώνη όπου δίδαξε στο πανεπιστήμιο τη μέθοδο ομιλίας των κωφάλαλων. Ο Μπελ είχε ασχοληθεί περισσότερο με το ζήτημα της ακουστικής και λογοθεραπείας παρά με τον ηλεκτρισμό και αυτή η επιστημονική  «άγνοια»  ήταν που τον βοήθησε να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της μετάδοσης ήχου με πρωτότυπη και καινοτόμα ματιά. Οι επαφές του με τον επιστημονικό κόσμο, όπως με τον Τζόσεφ Χένρυ του Smithsonian Institute o οποίος του έδειξε την τηλεφωνική συσκευή του γερμανού εφευρέτη Philipp Reis, τον βοήθησαν να σχηματίσει πιο συγκροτημένη αντίληψη για την κατασκευή του «ομιλούντος τηλέγραφου».

Στις 10 Μαρτίου 1876, ο Μπέλ μετέδωσε με επιτυχία ένα ηχητικό μήνυμα στον βοηθό του: «Κύριε Γουότσον, ελάτε εδώ, θέλω να σας δω». Είχε καταφέρει να μετατρέψει τα ηχητικά κύματα σε μεταβαλλόμενο ηλεκτρικό ρεύμα και έπειτα να το μετατρέψει πάλι σε ανθρώπινη ομιλία στο άλλο άκρο του κυκλώματος.

Η αυγή της ασύρματης επικοινωνίας

Η χρήση των ραδιοκυμάτων για τη μετάδοση μηνυμάτων σε μεγάλη απόσταση είχε πραγματοποιηθεί ήδη από μια σειρά φυσικών επιστημόνων (Εντουάρ-Εζέν Μπρανλύ, Όλιβερ Τζόσεφ Λοτζ, Αλεξάντρ Στεπάνοβιτς Ποπόφ). Ωστόσο, εφευρέτης της ασύρματης επικοινωνίας  θεωρείται ο Ιταλός Γουλιέλμο Μαρκόνι, καθώς ήταν ο πρώτος που κατάφερε να εκπέμψει ραδιοκύματα από την Αγγλία στην Αμερική στις 12 Δεκεμβρίου 1901 και ο πρώτος που αντιλήφτηκε τις οικονομικές προεκτάσεις της νέας τεχνολογίας, ιδρύοντας την Wireless Telegraph & Signal Company.

Το 1909 μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής με τον Καρλ Φέρντιναντ Μπράουν για τη συμβολή του στην ασύρματη τηλεγραφία. Στις 15 Απριλίου 1912, τη νύχτα που βυθίστηκε ο Τιτανικός, η εφεύρεσή του βοήθησε να σωθούν 706 άνθρωποι από το πολύνεκρο ναυάγιο, καθιστώντας έτσι απαραίτητη την ασύρματη τηλεγραφία στη ναυτιλία.

Κάθε φορά που μία εφεύρεση καθιερωνόταν ως επιτυχημένη εμπορική ευρεσιτεχνία ακολουθούσαν μακροχρόνιες δικαστικές διενέξεις με διάφορους ανταγωνιστές για την πατρότητα της εφεύρεσης. Tην ίδια χρονιά που ο Μορς κατέθετε στην Ουάσινγκτον την αίτηση για το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, το 1837, στην Βρετανία, οι Γουίλιαμ Κουκ και Τσαρλς Γουίτστοουν κατέθεταν την πατέντα για τον δικό τους ηλεκτρικό τηλέγραφο.

Ο Ελίσα Γκρέι στις 14 Φεβρουαρίου 1876 κατέθεσε μία πατέντα για «τηλέφωνο» στο Γραφείο ευρεσιτεχνίας των ΗΠΑ, μόλις δύο ώρες μετά τον Γκράχαμ Μπελ. Αρχικά πίστεψε ότι η συσκευή του τηλεφώνου δεν θα έχει επίδραση στις τηλεπικοινωνίες της εποχής και δεν κινήθηκε νομικά εναντίον του Μπέλ. Μόνο όταν η νέα εφεύρεση σημείωσε τεράστια εμπορική επιτυχία μπλέχτηκε σε μεγάλες δικαστικές διαμάχες με τον Σκωτσέζο εφευρέτη τις οποίες έχασε όλες.

Ο πιο γνωστός «αδικημένος» εφευρέτης είναι ο Νίκολα Τέσλα ο οποίος κατηγόρησε τον Μαρκόνι ότι χρησιμοποίησε δικές του πατέντες για την ασύρματη τηλεγραφία. Οι ισχυρισμοί του Σέρβου φυσικού ότι είχε πρώτος μεταδώσει ασύρματα ηχητικά μηνύματα μέσω ηλεκτρονικών ταλαντώσεων, δεν έγιναν αποδεκτοί από την επιστημονική κοινότητα.