Telstar 1 (1962): Οι τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι είναι πλέον γεγονός
Ασύρματες τηλεπικοινωνίες
Η επιτυχής εκπομπή ραδιοκυμάτων από το Μαρκόνι το 1897 σηματοδοτεί την απαρχή της ασύρματης τηλεπικοινωνίας. Τα ραδιοκύματα (αργότερα και ως υπέρυθρη ακτινοβολία η μικροκύματα), ηλεκτρομαγνητικά κύματα, ταξιδεύουν στην ατμόσφαιρα μεταφέροντας την τηλεπικοινωνιακή πληροφορία. Το 1901 η πρώτη διατλαντική επικοινωνία λαμβάνει χώρα. Η ασύρματη τηλεπικοινωνία θα βοηθήσει να ξεπεραστούν τεχνικές δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι ενσύρματες υποδομές.
Τεχνικοί περιορισμοί
Οι ασύρματες τηλεπικοινωνίες θα αντιμετωπίσουν, ωστόσο, και αρκετές τεχνικές δυσκολίες. Χωρίς δορυφόρους, η επικοινωνία μέσω ραδιοκυμάτων περιορίζεται από διάφορους θεμελιώδεις φυσικούς παράγοντες. Τα ραδιοκύματα μπορούν να διαδοθούν με τρεις τρόπους: με οπτική επαφή (line-of-sightpropagation), κύματος εδάφους (groundwave) και ουράνιων κυμάτων (skywave). Στην περίπτωση της οπτικής επαφής το κύμα δεν μπορεί παρά να μεταδοθεί σε μεγάλη απόσταση λόγω της καμπυλότητας της γης. Η γεωμετρία, λοιπόν, της γης περιορίζει τη μετάδοση σε μικρότερες ευθείες γραμμές. Το κύμα εδάφους, αν και ακολουθεί την τροχιά της γης κινούμενο σε μικρή απόσταση από το έδαφος και μπορεί να καλύψει μεγαλύτερες αποστάσεις σταδιακά χάνει την ενέργειά του η οποία απορροφάται από τη γη ενώ φθίνει και από την παρεμβολή κτηρίων βουνών ή οποιουδήποτε άλλου όγκου και πρακτικά δεν μπορεί να υπερβαίνει την τιμή των 3 MHz.
Όσο για τα ουράνια κύματα, τα οποία μεταδίδονται μέσω της ανάκλασης στην ιονόσφαιρα, περιορίζονται σε εύρος συχνοτήτων από 3 έως 30 MHz, διότι σε διαφορετική περίπτωση αντί να ανακλώνται τη διαπερνούν. Επίσης, το εύρος χρήσης εξαρτάται από την ηλιακή δραστηριότητα, την ώρα της ημέρας και τα διάφορα στρώματα της ιονόσφαιρας. Στην πράξη, αυτοί οι περιορισμοί σημαίνουν ότι η επικοινωνία μέσω ραδιοκυμάτων χωρίς δορυφόρους παραμένει περιορισμένη σε περιφερειακές ή τοπικές περιοχές, απαιτεί εκτεταμένη επίγεια υποδομή και δεν μπορεί να παρέχει παγκόσμια συνδεσιμότητα σε πραγματικό χρόνο.
Η τομή των δορυφόρων: η απελευθέρωση της ασύρματης τηλεπικοινωνίας
Το σύστημα της μετάδοσης μέσω δορυφόρων επιτρέπει την απρόσκοπτη μετάδοση ακόμη και στις πλέον απομακρυσμένες από το σημείο εκπομπής περιοχές. Το σήμα στέλνεται από τη γη σε δορυφόρο και από εκεί είτε σε διαδοχικούς δορυφόρους και στη συνέχεια σε επίγειο σταθμό είτε άμεσα σε επίγειο σταθμό. Με αυτόν τον τρόπο ξεπερνιούνται οι προειρημένοι φυσικοί περιορισμοί που εμποδίζουν την απρόσκοπτη μεταφορά του σήματος. Μέσω των δορυφόρων η επικοινωνία ακόμη και στα πλέον απόμακρα σημεία της γης, με απουσία αντιστοίχων επίγειων τεχνικών μέσων με τον υπόλοιπο κόσμο, θα καταστεί εφικτή διευρύνοντας δραματικά το γεωγραφικό εύρος της επικοινωνίας. Αυτές οι δυνατότητες δεν θα περιοριστούν φυσικά στην τηλεφωνία, αλλά θα προωθήσουν δραματικά τις δυνατότητες μετάδοσης τηλεοπτικά γεγονότων σε παγκόσμια κλίμακα. Πρακτικά, θα επεκτείνουν σε μεγάλο βαθμό μία διαρκή πορεία που συνεχίζεται στο σήμερα σε έναν ενοποιημένο χωρικά και χρονικά κόσμο ανθρώπινης επικοινωνίας.
Φωτογραφίες:
- Μακέτα δορυφορικού κέντρου (Μουσείο Τηλεπικοινωνιών ΟΤΕ)
- Επειδή η γη καμπυλώνεται, τα ραδιοκύματα που ταξιδεύουν ευθεία δεν μπορούν να περάσουν πίσω από τον ορίζοντα.
- Τα ραδιοκύματα που ταξιδεύουν κοντά στο έδαφος χάνουν σταδιακά ενέργεια και λειτουργούν μόνο σε πολύ χαμηλές συχνότητες.
- Μόνο συχνότητες 3-30 MHz ανακλώνται από την ιονόσφαιρα. Οι υψηλότερες συχνότητες την διαπερνούν και χάνονται στο διάστημα.
- Οι δορυφόροι μεταφέρουν το σήμα σε ολόκληρο τον πλανήτη, επιτρέποντας παγκόσμια ασύρματη επικοινωνία χωρίς φυσικά εμπόδια.
