Τι έχει να μας διδάξει ο Κόμης Μοντεκρίστο για τις τηλεπικοινωνίες; Με ποιο τρόπο η εφεύρεση της τηλεγραφίας τον βοήθησε να εκδικηθεί τους ανθρώπους που τον φυλάκισαν;
Το κλασικό βιβλίο της παγκόσμιας λογοτεχνίας του Αλέξανδρου Δουμά, που κυκλοφόρησε το 1844, περιλαμβάνει στην πλοκή του τον τηλέγραφο. Όχι όμως τον ηλεκτρονικό τηλέγραφο του Μορς, αλλά τον οπτικό τηλέγραφο του Chappe.
Το 1792 ο Γάλλος μηχανικός Claude Chappe κατασκεύασε μία τηλεγραφική γραμμή που συνέδεε το Παρίσι με τη Λιλ. Το δίκτυο αποτελούνταν από πύργους οι οποίοι είχαν στη στέγη τους ένα σύστημα αξόνων που σχημάτιζε γράμματα ή κωδικοποιημένα μηνύματα. Κάθε χειριστής παρακολουθούσε με το τηλεσκόπιο τον προηγούμενο σταθμό και αναμετάδιδε το μήνυμα στον επόμενο.
Διαπιστώνουμε επομένως ότι κεντρική θέση στη λειτουργία του συστήματος είχαν οι χειριστές. Αυτόν τον ανθρώπινο παράγοντα εκμεταλλεύτηκε ο ήρωας του Αλέξανδρου Δουμά. Κακοπληρωμένοι, άυπνοι και αλλοτριωμένοι, οι άνθρωποι που δούλευαν στους σταθμούς έγιναν εύκολος στόχος για τον Κόμη Μοντεκρίστο. «Είμαι μια μηχανή και τίποτα άλλο», λέει ένας τηλεγραφητής. Ο Μοντεκρίστο δωροδοκεί τον τηλεγραφητή για να στείλει ένα πλαστό μήνυμα στο Παρίσι που θα παραπλανήσει τον εχθρό του. «Χακάροντας» έτσι το σύστημα, ο Μοντεκρίστο παίρνει την εκδίκησή του.
Πέρα όμως από αυτό το συγκεκριμένο περιστατικό, στο βιβλίο είναι διάχυτη η ατμόσφαιρα του μοντερνισμού που αναδύει η εξάπλωση των τηλεπικοινωνιών: «Είχα δει κάποιες φορές να υψώνονται στην άκρη του δρόμου αυτά τα μαύρα πτυσσόμενα χέρια που μοιάζουν με τα πόδια ενός τεράστιου σκαθαριού», γράφει ο Δουμάς αναφερόμενος στον οπτικό τηλέγραφο, αντίγραφο του οποίου μπορείτε να δείτε στη μόνιμη έκθεση του Μουσείου Τηλεπικοινωνιών.
